Mniej koszenia, więcej kwiatów

Dodano 2023-05-31 13:21:25 W ubiegłym roku opublikowano „Standardy utrzymywania zieleni w mieście” opracowane przez Fundację Sendzimira i Miejskie Zarządy Zieleni we Wrocławiu i Krakowie. W pracach nad dokumentem udział brali przedstawiciele wielu innych miast, w tym również Leszna. W kwietniu tego roku Leszno złożyło deklarację przystąpienia do stosowania tych standardów w części dotyczącej muraw i koszenia.

Standardy

„Standardy utrzymywania zieleni w mieście” to opracowanie zawierające zbiór zasad postępowania na terenach zieleni w mieście, zapewniających jak najwyższą jakość prac pielęgnacyjnych i utrzymaniowych. Opisane działania łączą estetykę, wartość i trwałość zieleni miejskiej z dbałością i funkcjami w zakresie retencji wód opadowych, adaptacji miast do zmian klimatu i zapewnieniem usług ekosystemowych, a także ochroną bioróżnorodności biologicznej.

W opracowaniu zaproponowano zmianę podejścia do zarządzania zielenią poprzez odejście od jednolitego sposobu utrzymywania dużych obszarów i wyznaczenie stref o różnej intensywności pielęgnacyjnej. Taki sposób utrzymywania zieleni miasto Leszno wprowadziło w ubiegłym roku, rozpoczynając od wyznaczenia przestrzeni trawiastych, w których ograniczano koszenia. Zgodnie ze standardem dotyczącym muraw (część 3) wyróżniono - z uwagi na funkcjonalność i przeznaczenie terenu porośniętego trawnikiem - 4 sposoby koszenia: intensywne, średnio intensywne, ekstensywne i biocenotyczne. Trawniki rekreacyjne w parkach i miejscach reprezentacyjnych powinny być koszone z największą częstotliwością, zapewniając wygodę użytkownikom. Z kolei trawniki w pasach drogowych, poza miejscami w strefach skrzyżowań, na styku z ciągami komunikacyjnymi i pól widoczności, zaleca się kosić 1-2 razy w roku, tak samo jak łąki i zarośla, korytarze ekologiczne i nieużytki.

Korzyści

Korzyści wynikających z ograniczenia koszenia jest wiele: zwiększenie wilgotności, ograniczenie parowania wody z gleby, ograniczenie pylenia przesuszonej ziemi, obniżenie temperatury podłoża i zmniejszenie efektu tzw. miejskiej wyspy ciepła. Rzadko koszone trawniki pochłaniają znaczne ilości CO2 i produkują więcej tlenu niż nisko skoszone trawniki.

Kolejną z wielu korzyści, które można zaobserwować jest to, że późniejsze i rzadsze koszenie trawników prowadzi do samoistnego powstawania bogatszych i bardziej bioróżnorodnych zbiorowisk roślinnych, które są przyjazne dla m.in. dla pożytecznych owadów i mniejszych ssaków. Opóźnienie koszenia sprzyja rozwojowi wielu gatunków, które w maju rozwijają kwiatostany i wydają nasiona. W pasach drogowych, w których w ubiegłym roku ograniczono koszenie, można właśnie teraz zobaczyć wiele gatunków roślin zielnych. Gatunki, które wkroczyły pomiędzy trawy w pasach drogowych to m.in. mak polny, tobołki polne, gwiazdnica pospolita, babka zwyczajna i babka lancetowata, wyka ptasia, krwawnik pospolity, komosa zwyczajna, rdest ptasi, bodziszek drobny, glistnik jaskółcze ziele, iglica pospolita, jaskier rozłogowy, rumian polny i znacznie więcej. Są to rośliny pospolicie występujące na terenie Polski, które w wyniku niskiego i częstego koszenia są wypierane z trawników. Na trawnikach reprezentacyjnych i rekreacyjnych są traktowane jako chwasty. Z kolei w mieszankach nasion łąk kwietnych stanowią podstawę ich składu. Są roślinami trwałymi, dostosowanymi do zmiennych warunków atmosferycznych. Nie wymagają nakładów finansowych na utrzymanie. Znaczna część tych roślin ma właściwości lecznicze.  Ograniczanie koszenia, pozwoli tym roślinom się wysiewać i stopniowo zaczną dominować nad gatunkami traw, tworząc w sposób naturalny spontaniczne łąki kwietne.

Plan koszenia

Zmiany w sposobie koszenia trawników wprowadziliśmy w Lesznie już w poprzednim roku. Zgodnie z tym, a także zaleceniami ujętymi w „Standardach utrzymania zieleni w mieście”, w pierwszej kolejności koszone są pasy drogowe w strefach skrzyżowań, na styku z ciągami komunikacyjnymi i w polach widoczności. W niektórych szerokich pasach drogowych, pozostawiamy niewykoszone fragmenty, na których będą mogły rozwijać się spontaniczne łąki kwietne.

Regularnie koszone będą również trawniki rekreacyjne w parkach miejskich i na skwerach reprezentacyjnych. Częstotliwość ich koszenia będzie zależeć od warunków atmosferycznych, które będą na bieżąco monitorowane. W okresach suszy koszenie trawników zostanie wstrzymane.

Apel

Władze Miasta, podobnie jak w ubiegłym roku, apelują o ograniczenie koszenia również do zarządzających spółdzielniami i wspólnotami mieszkaniowymi, miejskich jednostek, spółek, zakładów budżetowych i instytucji kultury. Częstotliwość koszenia należy dostosować do panujących warunków pogodowych, a także do rodzaju trawnika i sytuacji niezbędnych ze względów sanitarnych i bezpieczeństwa.